काठमाडौं । सरकारले धानको मूल्यमा वृद्धि गरेको छ । कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले चालू आर्थिक वर्षका लागि धानको मूल्यमा वृद्धि गर्दै न्यूनतम् समर्थन मूल्य तोकेको छ । कृषि मन्त्रालयका अनुसार कात्तिक १६ गते बसेको मन्त्रिपरिषद बैठकले धानको मूल्यमा वृद्धि गर्दै न्यूनतम् समर्थन मूल्य तोकेको हो ।
मोटा धानको प्रति क्विन्टल दुई हजार ९६७ रूपैयाँ र मध्यम धानको प्रतिक्विण्टल तीन हजार १२८ रूपैयाँ न्यूनतम् समर्थन मूल्य तोकिएको मन्त्रालयले जनाएको छ । अघिल्लो वर्षको तुलनामा मोटा धानको मूल्य प्रतिक्विन्टर २१५ र मध्यम धानको मूल्य प्रतिक्विन्टल २६६ रुपैयाँ वृद्धि भएको छ ।
किसानले धान भित्र्याउन लागेको बेला सरकारले धानको मूल्य वृद्धि गर्दै समर्थन मूल्य तोकेको हो । सरकारले तोकेको न्यूनतम् मूल्यभन्दा कममा धान खरिद बिक्री गर्न पाइने छैन ।
किसानको धान बिक्री भएन भने सरकारले नै खरिद गर्ने व्यवस्था समेत गरेको छ । विगत तीन चार वर्षदेखि तोकेको मूल्यमा बिक्री नभएको धान सरकारले खरिद गर्ने गरेको छ । सरकारले खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडमार्फत धान खरिद गर्ने गरेको छ ।
यसैगरी न्यूनतम समर्थन मूल्यमा कृषि सहकारीमार्फत धान खरिद गर्न ३३ करोड रूपैयाँ बजेटको व्यवस्था गरिएको छ । प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनामार्फत कृषि सहकारीका लागि तोकिएको न्यूनतम् समर्थन मूल्यमा धान खरिदका लागि छिट्टै सूचना प्रकाशन गरिने मन्त्रालयले जनाएको छ ।
हाल स्वीकृत कार्यविधि अनुसार तोकिएको न्यूनतम् समर्थन मूल्यमा धान खरिद गर्ने कृषि सहकारीलाइ ११२ रुपैयाँ प्रति क्विन्टल व्यवस्थापन खर्च उपलब्ध गराउने व्यवस्था छ ।
गत वर्ष यस कार्यक्रम अनुसार करिब नौ हजार मेट्रिक टन धान खरिद भएको थियो । यो चालू आर्थिक वर्षमा तीन लाख मेट्रिक टन धान खरिद गर्ने र त्यसका लागि ३३ करोड रूपैयाँ बजेट बिनियोजन भइसकेको छ ।
